Trang ChủCuối tháng 6, nhà máy Omsktransmash tiếp tục bàn giao một lô xe tăng chiến đấu chủ lực T-80BVM cải tiến mới cho quân đội Nga, bất chấp các lệnh trừng phạt khắt khe từ phương Tây.
Động thái này cho thấy nỗ lực không ngơi nghỉ của Moscow nhằm duy trì và tăng cường lực lượng thiết giáp, trong bối cảnh chiến sự tại Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Xe tăng T-80BVM của Nga. (Nguồn: RMM)T-80BVM: Cỗ máy chiến đấu thế hệ mới từ khung gầm cũ
T-80BVM là phiên bản hiện đại hóa sâu của dòng xe tăng T-80BV thời Liên Xô, được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu chiến sự hiện đại, nơi máy bay không người lái (UAV) cảm tử, tên lửa chống tăng và vũ khí thông minh đang định hình lại cách thức tác chiến.
Điểm đặc biệt của T-80BVM nằm ở động cơ tua bin khí công suất 1.250 mã lực, cho phép xe tăng đạt tốc độ tới 70 km/h trên đường và gần 50 km/h trên địa hình gồ ghề. Nhờ hệ thống treo khí nén, thủy lực tiên tiến, xe có thể di chuyển linh hoạt trên các địa hình phức tạp như bùn lầy hoặc tuyết dày, điều kiện phổ biến tại các chiến trường phía đông Ukraine.
Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở tốc độ, T-80BVM còn được nâng cấp toàn diện về hỏa lực và giáp bảo vệ. Pháo chính 125mm 2A46M-4 của xe có thể bắn nhiều loại đạn xuyên giáp hiện đại như Svinets-1 (vonfram) và Svinets-2 (uranium nghèo), có thể xuyên thủng tới 830mm giáp ở khoảng cách 2 km.
Ngoài ra, xe còn được trang bị tên lửa chống tăng điều khiển Refleks-M có tầm bắn 5 km, giúp tấn công hiệu quả các mục tiêu cơ động hoặc thiết giáp hạng nặng. Hệ thống ngắm bắn Sosna-U tích hợp ảnh nhiệt và laser cho phép tác chiến hiệu quả cả ngày lẫn đêm, dù không hiện đại bằng hệ thống Kalina trên xe tăng T-90M.
Trong bối cảnh UAV cảm tử ngày càng phổ biến, T-80BVM được trang bị giáp phản ứng nổ Relikt thế hệ mới, giúp giảm thiểu tác động của đầu đạn tandem và các loại đạn xuyên giáp hiện đại. Tháp pháo và thân xe cũng được bao phủ bởi giáp lồng dạng “lồng chim”, nhằm làm chệch hướng hoặc kích nổ sớm các đạn tấn công từ trên cao, một mối đe dọa đặc biệt nghiêm trọng đến từ UAV FPV của Ukraine.
Hệ thống đối kháng điện tử Saniya (C-UAS) cũng được tích hợp, có khả năng phát hiện và làm nhiễu điều khiển UAV trong phạm vi tới 1,5 km, dẫu hiệu quả trong thực tế vẫn chưa thể đảm bảo an toàn tuyệt đối.T-80BVM thể hiện ra sao ở Ukraine?
So với các xe tăng chủ lực khác của Nga, T-80BVM nằm ở vị trí trung gian. Nó cơ động hơn T-72B3 nhờ động cơ tua bin khí, nhưng kém tiên tiến hơn T-90M về mặt điện tử và giáp thụ động. Khả năng tăng tốc nhanh và hoạt động tốt trong thời tiết lạnh giá khiến T-80BVM đặc biệt phù hợp với điều kiện chiến đấu tại Ukraine, nơi các mẫu xe tăng phương Tây như Leopard 2 nhiều lần gặp khó khăn khi di chuyển trên địa hình lầy lội.
Một chỉ huy Nga từng nhận xét rằng T-80BVM cho phép triển khai chiến thuật cơ động nhanh hiệu quả hơn nhiều so với các dòng xe tăng khác trong cùng điều kiện.
Tuy vậy, hiệu suất chiến đấu của T-80BVM tại Ukraine không hoàn toàn vượt trội. Theo dữ liệu từ trang tình báo mã nguồn mở Oryx, Nga đã mất ít nhất 1.166 biến thể T-80 kể từ tháng 2/2022, trong đó có hơn 140 chiếc T-80BVM.
Phần lớn thiệt hại đến từ UAV cảm tử, tên lửa Javelin và vũ khí chống tăng NLAW, tất cả đều tận dụng điểm yếu truyền thống của xe tăng ở phần giáp trên và sau. Dù hệ thống Saniya được cho là đã vô hiệu hóa được một số UAV trong thực chiến, các đơn vị Ukraine cũng nhanh chóng điều chỉnh chiến thuật, tập trung tấn công vào hệ thống làm mát phía sau, điểm yếu có thể gây nổ dây chuyền trong kho đạn.Sản xuất không ngơi nghỉ giữa khó khăn
Để bù đắp thiệt hại và duy trì áp lực trên chiến trường, nhà máy Omsktransmash hiện duy trì nhịp sản xuất ổn định với 20–30 xe mỗi tháng. Thay vì chế tạo mới, phần lớn các T-80BVM được hiện đại hóa từ khung gầm T-80BV và T-80U cũ trong kho dự trữ thời Liên Xô. Đây là phương án tiết kiệm chi phí và thời gian, song phụ thuộc lớn vào lượng khung gầm còn khả dụng đang dần cạn kiệt.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), Nga hiện còn khoảng 4.000 xe tăng dự trữ, nhưng số lượng khung gầm có thể tân trang thực sự không nhiều.
Khả năng tiếp cận linh kiện và thiết bị công nghệ cao cũng là thách thức lớn. Sau khi bị cấm sử dụng các linh kiện nhập khẩu như kính ngắm nhiệt Catherine-FC của Pháp, Nga buộc phải phát triển các hệ thống thay thế trong nước như PNM-T. Dù đạt được một số tiến bộ, song chất lượng và độ ổn định vẫn là điều khiến giới phân tích nghi ngờ.
Những khó khăn đó không ngăn được Moscow tiếp tục đầu tư vào T-80BVM. Kể từ năm 2017, thời điểm các mẫu BVM đầu tiên xuất hiện, Nga đã nâng cấp hơn 500 xe tăng T-80 và dự kiến tiếp tục hiện đại hóa thêm 180 chiếc trong năm 2024.
Việc từ bỏ kế hoạch loại biên T-80 để tiếp tục sản xuất và nâng cấp dòng xe này phản ánh đánh giá tích cực từ thực chiến tại Ukraine, đặc biệt là khả năng sử dụng đạn uranium nghèo, loại đạn từng là ưu thế riêng của xe tăng phương Tây như M1 Abrams.
📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.
Bạn cũng có thể thích
