'Canh bạc lớn' của ông Netanyahu

Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu đã có một “canh bạc lớn” khi bắt đầu cuộc tấn công phủ đầu vào Iran mà không chắc chắn có được sự hỗ trợ quân sự của Mỹ hay không.

Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu đã dành gần 3 thập niên để cảnh báo rằng Iran là mối đe dọa hiện hữu đối với Israel. Tuy nhiên những phát ngôn và hành động của ông luôn được tính toán cẩn thận, đặc biệt trong việc đánh giá hậu quả quân sự và chính trị của hành động chống lại Iran.

Vào ngày 12-6, phong cách này đã thay đổi. Theo tờ The Wall Street Journal, ngày đó, ông Netanyahu đã thực hiện “canh bạc” lớn nhất trong sự nghiệp chính trị của ông khi ra lệnh cho không quân Israel tấn công Iran, mà không có bất kỳ sự đảm bảo nào rằng Mỹ sẽ tham gia và giúp ông hoàn thành mục tiêu của cuộc tấn công.

Chiến dịch này đã chứng minh được sức mạnh về quân sự và tình báo của Israel, phần nào thay đổi cán cân quyền lực ở Trung Đông và khẳng định vị thế của Israel tại khu vực.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại cuộc gặp ở Nhà Trắng vào tháng 4. Ảnh: Saul Loeb/AFP

Khởi nguồn “canh bạc”

Ông Netanyahu sinh năm 1949 tại Tel Aviv (Israel) và lớn lên ở Jerusalem. Ông có nhiều năm tuổi thơ sống ở Mỹ, từng học kiến trúc và kinh doanh tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ).

Ông Netanyahu nổi tiếng nhờ tài hùng biện thiên bẩm và tiếng Anh xuất sắc, thường xuyên lên tiếng bảo vệ Israel trên các đài tin tức trên khắp nước Mỹ trong thời gian làm việc tại Đại sứ quán Israel ở Washington, D.C (Mỹ).

Về phần gia đình, cha ông Netanyahu – ông Benzion Netanyahu – là một nhà sử học nổi tiếng về người Do Thái thời trung cổ và người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái cánh hữu. Ông Benzion Netanyahu được cho là người có ảnh hưởng lớn đến thủ tướng Israel, đặc biệt là quan điểm về Iran.

Vào ngày 20-6, trên mạng xã hội X, thủ tướng Israel đăng tải một bài phát biểu cũ của cha ông, trong đó cảnh báo về mối đe dọa hiện hữu mà một Iran có vũ khí hạt nhân có thể gây ra.

Ông Benzion Netanyahu cũng gợi ý về cách Israel phải đối mặt mối đe dọa đó: “Hãy nhìn thẳng vào mối nguy hiểm, bình tĩnh suy xét những gì cần phải làm và sẵn sàng tham gia cuộc chiến khi có cơ hội thành công”.

Trước đó, ông Netanyahu đã cảnh báo về mối đe dọa hạt nhân do Iran gây ra ít nhất là từ đầu những năm 1990. Theo The Wall Street Journal, ông Netanyahu đã nghiêm túc cân nhắc việc tấn công Iran vào các năm 2010, 2011 và 2012. Tuy nhiên, khi ấy, thủ tướng Israel không thể thuyết phục các chỉ huy quân sự, tình báo tham gia vào kế hoạch.

“Canh bạc” thành công?

Điều đã làm thay đổi tình hình chiến lược đối với Israel là cuộc tấn công của Hamas vào Israel trong ngày 7-10-2023. Đây được coi là thất bại tình báo tồi tệ nhất trong lịch sử Israel.

Sau sự kiện, Israel đã vạch ra kế hoạch không chỉ đối đầu Hamas mà còn là các nhóm vũ trang thân Iran trong khu vực, bao gồm Hezbollah (Lebanon), Houthis (Yemen).

Trong bài phát biểu vào tháng 6, thủ tướng Israel kể rằng vào tháng 11-2024, sau khi ông Trump tái đắc cử, ông Netanyahu đã đưa ra quyết định tấn công Iran. Trước đó, vào tháng 10-2024, sau các cuộc tấn công ăn miếng trả miếng giữa Israel và Iran, hầu hết hệ thống phòng không Iran đã bị thiệt hại nặng.

Thời điểm đó, Thủ tướng Netanyahu vạch ra kế hoạch tấn công Iran vào khoảng tháng 4-2025.

Tuy nhiên, tình hình chính trị Mỹ phần nào làm chậm kế hoạch của ông Netanyahu. Theo đó, trong nội bộ đảng Cộng hòa, nhiều người lên tiếng kêu gọi ông Trump tránh xa các mối quan hệ với nước ngoài và thể hiện thái độ ngày càng thù địch với Israel.

“Vì nhiều lý do khác nhau, điều đó không thể xảy ra đúng vào thời gian này [vào khoảng tháng 4]” – thủ tướng Israel nói về kế hoạch tấn công Iran. Đó cũng là tháng mà ông Trump đã gây bất ngờ cho ông Netanyahu trong một cuộc họp tại Nhà Trắng, khi tuyên bố ông sẽ bắt đầu đàm phán trực tiếp với Iran.

Các động thái sau đó của phía Mỹ như thỏa thuận với Houthis để nhóm này không tấn công tàu Mỹ, đàm phán với Hamas để thả con tin người Mỹ càng khiến Israel lo lắng.

Giữa thời điểm khó khăn, thủ tướng Israel giao cho người bạn thân – cựu Đại sứ Israel tại Mỹ Ron Dermer – nhiệm vụ thuyết phục chính quyền Trump rằng cách duy nhất để ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Iran là một cuộc tấn công quân sự của Israel.

The Wall Street Journal dẫn một số nguồn tin rằng trong cuộc điện đàm với ông Netanyahu vào ngày 12-6, ông Trump đã nhượng bộ, nói rằng Israel có thể tự mình thực hiện cuộc tấn công nhưng Mỹ sẽ không can thiệp.

Và rồi, ngày 13-6, Israel bắt đầu tấn công Iran. Đó cũng là lúc “canh bạc” của ông Netanyahu bắt đầu.

Phần rủi ro nhất trong vụ “canh bạc” là Israel tấn công Iran mà không có bất kỳ sự đảm bảo nào rằng Mỹ sẽ tham gia và sử dụng bom phá boongke – vốn có thể phá hủy cơ sở hạt nhân quan trọng nhất của Iran.

Trong khi đó, theo các nhà phân tích quân sự, để tấn công hiệu quả cơ sở hạt nhân của Iran, Israel buộc phải điều động các đơn vị biệt kích của Israel và gây nguy hiểm cho tính mạng của binh lính. Và nếu không có Mỹ, Israel sẽ không có chiến lược thoát hiểm rõ ràng cho hoạt động này.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy thiệt hại ở lối vào đường hầm của Trung tâm nghiên cứu công nghệ hạt nhân Isfahan (Iran), sau cuộc không kích của Mỹ vào Iran ngày 22-6. Ảnh:MAXAR TECHNOLOGIES

Cuộc tấn công của Mỹ vào 3 cơ sở hạt nhân của Iran vào ngày 22-6 là thời điểm mà canh bạc của ông Netanyahu thực sự đạt được kết quả. Đây là lần đầu tiên quân đội Mỹ tham gia vào một cuộc tấn công của Israel. Không có binh lính Israel hay Mỹ nào thiệt mạng trong cuộc xung đột 12 ngày giữa Israel và Iran

“Việc đưa ra quyết định như vậy là một rủi ro rất lớn. Ông Netanyahu đã đưa ra quyết định đó khi Mỹ không hoàn toàn ủng hộ ông ấy” – ông Israel Ziv, cựu tướng lĩnh Israel, nói.

Các cuộc thăm dò sau xung đột Israel-Iran cho thấy vị thế của thủ tướng Israel đã được củng cố. Tuy nhiên, theo bà Tamar Hermann – chuyên gia về thăm dò ý kiến tại Israel, điều này không phải là sự thay đổi lớn.

“Tôi không nghĩ chúng ta sẽ có sự thay đổi đáng kể. Nó [xung đột Israel-Iran] đã củng cố vị thế của ông Netanyahu trong số những người ủng hộ ông ấy, nhưng nó không củng cố địa vị của ông ấy trong số những người phản đối ông” – bà Hermann nói.

📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.