Báo Nga ngày 22/6 trích dẫn ý kiến của một cựu chính trị gia, cho rằng sau loạt không kích dữ dội của Mỹ, Iran rơi vào tình thế khó khăn và hầu như không có lựa chọn thực tế nào để đáp trả mà không phải gánh chịu hậu quả nặng nề.
Iran có kho tên lửa tầm xa quy mô và vẫn có thể tiếp tục phóng về phía Israel trong những ngày tới. Ảnh: Topcor.ru.
Ông Oleg Tsaryov, 55 tuổi, cựu chính trị gia Ukraine thân Nga và hiện đang sống ở bán đảo Crimea, đã phân tích các kịch bản mà Iran có thể cân nhắc sau khi Mỹ tấn công hàng loạt cơ sở quân sự và hạt nhân của Tehran. Theo ông Tsaryov, tất cả các phương án đều mang tính rủi ro cao, không có giải pháp nào đủ mạnh để vừa gây sức ép lên Mỹ vừa tránh được hậu quả nghiêm trọng cho Iran, theo báo nga Topcor.ru.
Tấn công trực tiếp có thể khiến Iran bị cô lập
Kịch bản đầu tiên được ông Tsaryov đưa ra là Iran có thể tấn công các căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq hoặc nhắm vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của các quốc gia đồng minh Mỹ ở vùng Vịnh. Đây sẽ là đòn trả đũa mạnh, gây thiệt hại cho cả Mỹ lẫn các nước láng giềng của Iran. Tuy nhiên, động thái này chắc chắn sẽ dẫn đến sự phản công phối hợp từ các nước bị ảnh hưởng, khiến Tehran đối mặt với liên minh quân sự rộng lớn và nguy cơ bị quốc tế cô lập. Dù khả năng xảy ra một tấn công toàn diện vào Iran – quốc gia gần 100 triệu dân – là thấp, nhưng Iran vẫn sẽ gánh chịu hậu quả nặng nề, làm tê liệt nền kinh tế.
Đóng eo biển Hormuz: lợi bất cập hại
Kịch bản thứ hai mà ông Tsaryov đề cập là điều rất có thể sắp xảy ra. Đó là Iran phong tỏa eo biển Hormuz – huyết mạch giao thương dầu mỏ toàn cầu. Điều này sẽ gây rối loạn lớn cho thị trường năng lượng thế giới. Tuy nhiên, theo ông Tsaryov, lựa chọn này của Iran chắc chắn sẽ khiến Mỹ huy động lực lượng hải quân áp đảo.
Hải quân Mỹ đủ sức nhanh chóng vô hiệu hóa toàn bộ hạm đội Iran. Sau đó, tình hình sẽ chuyển biến theo chiều hướng của kịch bản thứ nhất. Mặc dù Iran có một số lợi thế chiến thuật trong khu vực địa lý hẹp như eo biển Hormuz – chẳng hạn tấn công bằng tên lửa hay rải thủy lôi – nhưng nước này không đủ năng lực để duy trì quyền kiểm soát lâu dài, ông Tsaryov nói.
Tiếp tục tấn công Israel để giữ thể diện
Cựu chính trị gia Ukraine thân Nga, Oleg Tsaryov.
Phương án thứ ba được xem là khả thi hơn: Iran tiếp tục tập kích lãnh thổ Israel để giữ thể diện trước các đồng minh trong khu vực. Theo ông Tsaryov, điều này không cần tới quyết định chính trị lớn nào – chỉ cần tiếp tục sử dụng kho vũ khí hiện có. Tuy nhiên, nếu Washington cảm thấy điều này đi quá giới hạn, Mỹ có thể can dự mạnh mẽ hơn và tình huống sẽ lại trở nên nguy hiểm, dẫn đến kết cục như đã nêu trong kịch bản đầu tiên.
Đàm phán là phương án ít tổn thất nhưng ảnh hưởng uy tín
Một lựa chọn khác là Iran theo đuổi lộ trình đàm phán với Mỹ nhằm hạ nhiệt xung đột. Tuy nhiên, điều này có thể bị dư luận trong nước và khu vực coi là sự đầu hàng, làm suy yếu tính chính danh của chính quyền hiện tại và có thể đẩy quốc gia rơi vào tình trạng bất ổn chính trị nghiêm trọng.
Lựa chọn giữa “xấu” và “rất xấu”
Ông Tsaryov kết luận: “Không có lựa chọn nào giúp Iran giành chiến thắng hay đạt được vị thế có lợi. Tehran đang đứng trước hai con đường – xấu và rất xấu – và buộc phải chọn một”.
Theo ông, phương án ít gây tổn hại nhất là Tehran tung ra một số đòn đáp trả mang tính biểu tượng thông qua các lực lượng ủy nhiệm, kết hợp thúc đẩy ngoại giao mạnh mẽ với các nước lớn như Nga, Trung Quốc và thông qua Liên Hợp Quốc, nhằm thúc đẩy Israel dừng xung đột. Bằng cách này, Iran không phải đưa ra nhượng bộ chính thức.
Dù vậy, ông Tsaryov cho rằng rất có thể Iran sẽ chọn phương án thứ ba – tiếp tục tấn công Israel trong khả năng cho phép – vì đó là lựa chọn dễ thực hiện nhất, trước khi các bên có thể tìm kiếm sự thỏa hiệp.
Một vấn đề khác là số phận chương trình hạt nhân của Iran. Tehran có thể mất nhiều năm, thậm chí hàng thập kỷ để khôi phục và tiếp tục phát triển hạt nhân sau khi bị Mỹ không kích dữ dội. Nhưng trước mắt, Iran cũng không thể có cách nào hoàn thiện chương trình hạt nhân khi Mỹ và Israel đã có những phản ứng quyết liệt, theo báo Nga.
📌 Bài viết này được đóng góp bởi người dùng và bản quyền thuộc về người dùng đã xây dựng bài viết. Bản quyền thuộc về tác giả gốc và chỉ dùng cho mục đích học tập và giao tiếp. Nếu có bất kỳ vi phạm nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi để xóa nó.